مالیات بر درآمد اجاره املاک چیست؟ بررسی قوانین و نکات کلیدی

در بین انواع مالیات‌ها، مالیات بر درآمد اجاره املاک یکی از پیچیده‌ترین و تخصصی‌ترین مباحث است که بسیاری از مالکان و حتی حسابداران را با چالش روبرو می‌کند. دلیل این پیچیدگی، از یک طرف، ارتباط مستقیم این نوع مالیات با مفاهیم تخصصی حقوقی و اصطلاحات قانونی است و از سوی دیگر تنوع و حالات مختلف آن است.

✅ اگر شما هم ملکی دارید و آن را اجاره داده‌اید یا قصد این کار را دارید، لازم است بدانید درآمد حاصل از اجاره، مشمول مالیات است. در این مقاله از نگاه یک مشاور مالیاتی، به زبان ساده و دقیق تمام قوانین مرتبط با این نوع مالیات را برایتان توضیح می‌دهیم.

خلاصه‌ای از مقاله (جدول)

مالیات بر درآمد املاک چیست؟

براساس مواد ۵۲ تا ۵۷ قانون مالیات‌های مستقیم، هر شخص حقیقی یا حقوقی که از طریق واگذاری حقوق یا اجاره املاک خود در ایران درآمدی کسب کند، موظف است بابت این درآمد، مالیات پرداخت کند. این مالیات یکی از زیرمجموعه‌های مالیات مستقیم محسوب می‌شود.

برنا ثبت | شریک حقوقی و اداری کسب‌ و کار شما

درآمد مشمول مالیات اجاره املاک، کل مال‌الاجاره (نقدی و غیرنقدی) است که پس از کسر ۲۵٪ بابت هزینه‌ها، استهلاک و تعهدات مالک، به‌عنوان درآمد مشمول مالیات، در نظر گرفته می‌شود.

نکات مهم در خصوص مالیات بر اجاره املاک

📌 ۱. چه املاکی مشمول مالیات نیستند؟

• املاکی که به‌صورت رایگان در اختیار نهادهای دولتی یا خیریه (موضوع ماده ۲) قرار دارند.
• واحدهایی که واقعاً محل سکونت مالک‌اند و مدرکی دال بر اجاره وجود ندارد.
• واحدهایی که در اختیار افراد تحت تکفل قرار می گیرد (هر نفر یک واحد)
• واحدهای مسکونی که مساحت زیربنای آن در تهران زیر 150 متر و در سایر شهرها زیر 200 متر باشد.

📌 ۲. اجاره با اثاثیه یا ماشین‌آلات

اگر ملکی به‌همراه اثاثیه یا تجهیزات اجاره داده شود، درآمد حاصل از تجهیزات نیز مشمول مالیات بر درآمد املاک خواهد بود.

📌 ۳. توافقات مستأجر و موجر

اگر مستأجر هزینه‌هایی را که قانوناً بر عهده موجر است پرداخت کند، آن هزینه‌ها به‌عنوان درآمد غیرنقدی تلقی شده و به مبلغ اجاره اضافه می‌شود.

📌 ۴. نبود قرارداد رسمی

اگر قرارداد رسمی اجاره وجود نداشته باشد یا موجر از ارائه آن خودداری کند، اداره مالیات با توجه به اجاره املاک مشابه، مبلغ مال‌الاجاره را تعیین می‌کند.

📌 ۵. ساخت و ساز مستأجر برای موجر

اگر مستأجر تغییرات یا احداثاتی در ملک ایجاد کند که مالک از آن منتفع شود، ۵۰٪ ارزش آن به درآمد اجاره اضافه می‌شود.

نحوه تعیین مالیات بر درآمد املاک

محاسبه نهایی مالیات، بر اساس اجاره‌نامه رسمی یا برآورد اداره مالیات انجام می‌شود. در صورت نبود سند رسمی یا اختلاف، ارزش اجاری توسط کارشناسان اداره مالیات منطقه‌ای تعیین می‌شود. (جدول املاک مشابه)

خدمات مشاوره مالیاتی در شیراز

اگر در شیراز صاحب ملک هستید یا املاک اجاره‌ای دارید و از قوانین مالیاتی اطلاع کافی ندارید، توصیه می‌کنیم از خدمات مشاوره‌ای شرکت ما بهره‌مند شوید.  ما در زمینه محاسبه و تنظیم اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک، به‌صورت تخصصی در کنار شما هستیم. با تحلیل دقیق پرونده شما، می‌توانیم هزینه‌های مالیاتی را به حداقل قانونی برسانیم.

جمع‌بندی

مالیات بر درآمد املاک از جمله پیچیده‌ترین انواع مالیات‌ها است که به دلیل پیوند با مفاهیم حقوقی، نیاز به دانش تخصصی دارد. اما با درک درست از مفاد قانونی (مخصوصاً مواد ۵۲ تا ۵۷ قانون مالیات‌های مستقیم) و دریافت مشاوره تخصصی، می‌توان این مسیر را با اطمینان طی کرد. فراموش نکنید که تنظیم صحیح قراردادها، نگهداری مستندات، و استفاده از معافیت‌ها، در کاهش بدهی مالیاتی بسیار مؤثر است.