♦ اگر فرصت مطالعه ندارید، این فایل صوتی را گوش کنید:

…

در قانون کار ایران، مواد 14 لغایت 20 به شرایطی اشاره دارند که در آن‌ها قرارداد کار به حالت تعلیق درمی‌آید. این شرایط به‌طور خاص برای موقعیت‌های خاصی طراحی شده‌اند که در آن‌ها انجام تعهدات طرفین قرارداد امکان‌پذیر نباشد یا شرایطی پیش آید که موجب توقف یا تعلیق فعالیت کاری کارگر شود. در این مقاله به بررسی موارد تعلیق قرارداد کار پرداخته و توضیحاتی پیرامون هر یک از آن‌ها آورده شده است.

1- سربازی و حضور داوطلبانه در جبهه:

یکی از مواردی که می‌تواند منجر به تعلیق قرارداد کار شود، خدمت سربازی یا حضور داوطلبانه در جبهه است. طبق قانون، زمانی که یک کارگر به خدمت سربازی یا حضور داوطلبانه در جبهه می‌رود، قرارداد کاری او به طور موقت تعلیق می‌شود. در این مدت، کارگر از ادامه فعالیت‌های شغلی خود باز می‌ماند. اما پس از اتمام خدمت سربازی یا پایان دوره حضور داوطلبانه، کارگر موظف است حداکثر دو ماه بعد به محل کار خود بازگردد. در این صورت، کارفرما نیز موظف است کارگر را دوباره پذیرفته و به او اجازه ادامه کار را بدهد. به عبارت دیگر، کارفرما نمی‌تواند بدون دلیل موجه از بازگشت کارگر به کار جلوگیری کند.

2- حوادث قهریه و غیر مترقبه:

حوادث طبیعی یا غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، طوفان و سایر بلایای طبیعی می‌توانند باعث تعلیق قرارداد کار شوند. این حوادث می‌توانند به‌طور کلی منجر به تعطیلی محل کار شده و انجام تعهدات طرفین قرارداد را غیرممکن کنند. در چنین مواقعی، چون ادامه فعالیت‌های کاری ممکن نیست، قرارداد کار به حالت تعلیق درمی‌آید تا زمانی که شرایط به حالت عادی بازگردد. در این شرایط، طرفین قرارداد موظف به رعایت حقوق یکدیگر هستند و پس از رفع شرایط اضطراری، قرارداد به‌طور خودکار بازخواهد گشت.

3- مرخصی تحصیلی و بدون حقوق:

یکی دیگر از مواردی که می‌تواند منجر به تعلیق قرارداد کار شود، مرخصی تحصیلی است. کارگری که تصمیم می‌گیرد برای ادامه تحصیل مرخصی بگیرد، می‌تواند درخواست مرخصی بدون حقوق نماید. در این صورت، تا زمانی که کارگر در مرخصی تحصیلی به سر می‌برد، قرارداد کاری او به حالت تعلیق درمی‌آید. کارفرما نیز موظف است کارگر را پس از پایان مرخصی تحصیلی دوباره به کار برگرداند. در این مدت، کارگر حقوق و مزایای خود را دریافت نمی‌کند، اما پس از بازگشت به محل کار، حقوق و شرایط کاری وی همانند قبل خواهد بود.

4- توقیف کارگر بر اساس رای مراجع قضایی:

در صورتی که کارگر به دستور مراجع قضایی توقیف شود، قرارداد کار او ممکن است به حالت تعلیق درآید. این توقیف ممکن است به‌طور موقت بوده و منجر به محکومیت کارگر نشود. در این صورت، مدت زمانی که کارگر در توقیف به‌سر می‌برد، به‌عنوان سابقه کاری وی محسوب می‌شود و حقوق و مزایای این مدت نیز باید پرداخت گردد. اگر توقیف به علت شکایت کارفرما باشد، و این توقیف به محکومیت کارگر منجر نشود، کارفرما موظف است حقوق این مدت را پرداخت کند. همچنین، اگر کارگر پس از رفع توقیف به کار بازگردد، باید طبق قرارداد خود به ادامه فعالیت شغلی بپردازد.

رفع تعلیق و بازگشت به کار 

در تمامی موارد ذکر شده، پس از رفع علت تعلیق قرارداد، کارگر موظف است به محل کار خود بازگردد. کارفرما نیز باید شرایط لازم برای ادامه همکاری با کارگر را فراهم کند. اگر کارفرما از پذیرش کارگر پس از رفع تعلیق خودداری کند، این اقدام به‌عنوان اخراج غیرقانونی محسوب شده و کارگر می‌تواند از طریق مراجع قضایی یا اداره کار شکایت کند. به عبارت دیگر، در صورتی که کارگر به دلیل یکی از موارد فوق از محل کار خود غیبت کند، پس از رفع علت تعلیق، حق بازگشت به کار را خواهد داشت.

نتیجه‌گیری:

موارد تعلیق قرارداد کار در قانون کار ایران به‌طور واضح و مشخص تعریف شده‌اند. این مواد از حقوق کارگر و کارفرما حمایت کرده و شرایط خاصی را که ممکن است موجب توقف فعالیت کاری گردد، توضیح می‌دهند. در صورت بروز هر یک از این موارد، طرفین قرارداد باید طبق قانون رفتار کرده و پس از رفع علت تعلیق، قرارداد کار ادامه یابد. در غیر این صورت، کارگر می‌تواند از کارفرما شکایت کرده و حقوق خود را پیگیری کند. بنابراین، آگاهی از این موارد و رعایت قوانین مربوطه می‌تواند از بروز مشکلات و اختلافات کاری جلوگیری کند.