حسابداری شرکت های تعاونی و نحوه معاف شدن این شرکت ها از پرداخت مالیات
شرکت تعاونی چه شرکتی است؟
شرکت های تعاونی با همکاری افراد حقوقی و حقیقی تشکیل می شوند و هدف از تاسیس آنها، برطرف کردن یک نیاز یا مشکل مشترک در بین تمامی اعضاء است. هدف اولیه تاسیس شرکت های تعاونی کسب سود نیست اما این شرکت ها می توانند سودآور نیز باشند. به همین دلیل، حسابداری شرکت های تعاونی با حسابداری سایر شرکت ها اندکی تفاوت دارد. در ادامه این محتوا، ابتدا ویژگی های شرکت های تعاونی و حسابداری شرکت های تعاونی را بررسی خواهیم کرد و سپس، راه های معافیت مالیاتی این شرکت ها را توضیح خواهیم داد.
ویژگی های شرکت‌های تعاونی
شرکت های تعاونی فارغ از زمینه فعالیت، دارای ویژگی های مشترکی هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
| ردیف | ویژگی های شرکت های تعاونی |
| 1 | تعداد اعضای شرکت های تعاونی نباید از 7 نفر کمتر باشد اما سقفی برای تعداد اعضا وجود ندارد. |
| 2 | تمامی اعضای شرکت های تعاونی صاحب شرکت به حساب می آیند. |
| 3 | تمامی اعضای شرکت های تعاونی در سود و زیان شرکت سهیم هستند. تقسیم سود و یا زیان به صورت برابر و عادلانه انجام می شود. |
| 4 | هر یک از اعضای شرکت های تعاونی به اندازه ای که سرمایه گذاری کرده اند، دارای مسئولیت هستند. |
| 5 | زمینه فعالیت شرکت های تعاونی می تواند ساخت مسکن، تولید محصولات کشاورزی، توزیع کالا و… باشد. |
حسابداری شرکت های تعاونی
همانگونه که در ابتدای محتوا هم بیان کردیم، حسابداری شرکت های تعاونی با حسابداری سایر شرکت ها متفاوت است. در این بخش، 4 نکته مهم در مورد حسابداری شرکت های تعاونی را بیان خواهیم کرد:
| ردیف | 4 نکته مهم در مورد حسابداری شرکت های تعاونی |
| 1 | 30 درصد از مجموع سرمایه شرکت های تعاونی باید به صورت نقدی به حساب این شرکت ها واریز شود. 70 درصد باقی مانده می تواند حالت تعهدی داشته باشد و توسط اعضا در آینده واریز شود. |
| 2 | حداقل 5 درصد از مجموع سود شرکت های تعاونی در یک سال باید در حساب شرکت ذخیره شود و 95 درصد باقی مانده را می توان به صورت عادلانه بین اعضا تقسیم کرد. |
| 3 | در شرکت های تعاونی، ممکن است با افزایش یا کاهش سرمایه روبرو شویم. افزایش سرمایه معمولا به دلیل فروش سهام یا بالا رفتن ارزش سهام شرکت رخ می دهد. کاهش سرمایه نیز معمولا ناشی از کاهش ارزش سهام شرکت یا خارج شدن یکی از اعضا از شرکت است. |
| 4 | در فرآیند حسابداری شرکت های تعاونی، حسابدار باید دفتر کل، دفتر روزنامه و دفتر دارایی را با دقت تکمیل کند. تمامی این دفاتر، به همراه اظهارنامه مالیاتی، باید در زمان مقرر به سازمان امور مالیاتی ارسال شوند. عدم ارسال و یا ارسال با تاخیر موارد فوق، جریمه های مالیاتی را به همراه خواهد داشت. |
معافیت مالیاتی شرکت های تعاونی
تحت شرایطی خاص و در صورتی که حسابداری شرکت های تعاونی به درستی انجام شود، این شرکت ها می توانند از معافیت های مالیاتی بهره مند شوند. این معافیت های مالیاتی به منظور تشویق شرکت های تعاونی به انجام فعالیت های اقتصادی و ایجاد رفاه بیشتر برای مردم، از طرف سازمان امور مالیاتی ارائه می شوند. در ادامه، انواع معافیت های مالیاتی شرکت های تعاونی را بررسی خواهیم کرد:
| ردیف | انواع معافیت های مالیاتی شرکت های تعاونی |
| 1 | شرکت های تعاونی که در زمینه تولید صنایع دستی فعالیت می کنند، از پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه معاف هستند. |
| 2 | شرکت های تعاونی سازنده مسکن از پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه معاف هستند. |
| 3 | شرکت های تعاونی که در زمینه آموزش فعالیت می کنند، از پرداخت مالیات معاف هستند. |
| 4 | شرکت های تعاونی کارگری از پرداخت مالیات بر درآمد معاف هستند. |
| 5 | اتحادیه های شرکت های تعاونی از پرداخت مالیات ناشی از عضو شدن اعضای جدید، معاف هستند. |
| 6 | شرکت های تعاونی که در زمینه دانشجویی یا دانش آموزی فعالیت می کنند، می توانند از معافیت مالیاتی استفاده نمایند. |
مراحل دریافت معافیت مالیاتی شرکت های تعاونی
به منظور دریافت معافیت مالیاتی، مدیران شرکت های تعاونی باید مراحل زیر را انجام دهند:
| ردیف | مراحل دریافت معافیت مالیاتی شرکت های تعاونی |
| 1 | انجام فرآیند ثبت نام و تشکیل پرونده در سازمان امور مالیاتی |
| 2 | تکمیل اظهارنامه مالیاتی و ارائه آن به سازمان امور مالیاتی در موعد مقرر |
| 3 | رعایت تمامی قوانین مالیاتی به منظور قرار گرفتن در طرح معافیت مالیاتی |
نکته مهم در مورد حسابداری شرکت های تعاونی در زمینه تولید صنایع دستی
شرکت های تعاونی که در زمینه تولید صنایع دستی فعالیت می کنند، به شرط آنکه فرآیند حسابداری آنها با دقت بالایی انجام شود، می توانند از معافیت کامل مالیاتی بهره مند شوند. این شرکت ها حتی یک درصد از سود خالص خود را نیز به سازمان امور مالیاتی پرداخت نخواهند کرد. البته در صورتی که در موعد مقرر، اظهارنامه شرکت های فوق به سازمان امور مالیاتی تحویل داده نشود، نه تنها این شرکت ها مشمول طرح معافیت مالیاتی نخواهند شد، بلکه باید هزینه ای اضافی را نیز تحت عنوان جریمه پرداخت کنند.
سخن پایانی؛ اهمیت حسابداری شرکت های تعاونی
اگر شما بتوانید یک شرکت تعاونی را تاسیس کنید و حسابداری این شرکت را به درستی به انجام رسانید، از طرح های معافیت مالیاتی ویژه ای بهره مند خواهید شد. البته حتی شرکت های تولید کننده صنایع دستی که از پرداخت 100 درصد مالیات بر عایدی سرمایه معاف هستند نیز باید اظهارنامه مالیاتی را تکمیل نمایند تا بتوانند از معافیت مالیاتی استفاده کنند.
